Category Archives: Αρκούδα

Νέα εμφάνιση των 2 νεαρών αρκούδων στην Καστοριά

Το απόγευμα της 4ης Δεκεμβρίου έκαναν την επανεμφάνισή τους οι 2 νεαρές αρκούδες (πιθανότατα από την ίδια γέννα) στην περιοχή «Πέτρα» Καστοριάς κοντά στον αστικό ιστό της πόλης. Τα 2 αυτά ζώα ήταν ξανά στην επικαιρότητα και πριν λίγες εβδομάδες οπότε και εμφανίσθηκαν στην παιδική χαρά στην παραλίμνια είσοδο της πόλης της Καστοριάς. Στελέχη της περιβαλλοντικής οργάνωσης ΚΑΛΛΙΣΤΩ που είναι και μέλη της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης με βάση το σχετικό ΦΕΚ 272/07-02-2014 «Λήψης μέτρων για τη διαχείριση περιστατικών προσέγγισης – αλληλεπίδρασης αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές», έσπευσαν στην περιοχή μετά από ειδοποίηση της Αστυνομίας Καστοριάς και εξέτασαν τον περιβάλλοντα χώρο ώστε να κατανοηθεί καλύτερα το συμβάν. Στη συνέχεια έκαναν συγκεκριμένες προτάσεις για την άμεση τοποθέτηση από το Δασαρχείο Καστοριάς προειδοποιητικής σήμανσης (2 φορητές πινακίδες με αναλάμπουσες λυχνίες) για τους οδηγούς με σκοπό την αποτροπή ενδεχόμενου τροχαίου ατυχήματος από την σύγκρουση διερχόμενου οχήματος με τις δύο αρκούδες , καθότι όλα δείχνουν ότι ακολουθούν συγκεκριμένες διαδρομές προσέγγισης δασώδους περιοχής κοντά στη λίμνη της Καστοριάς, διασχίζοντας τον δρόμο σε εκείνο το σημείο. Από την πλευρά της η «Καλλιστώ» θα τοποθετήσει ειδικές κάμερες υπέρυθρων στα πιθανά περάσματα – ρεματιές για να ταυτοποιηθούν καλυτέρα οι κινήσεις των 2 αρκούδων.

foto_arkouda_dromos

(H φωτογραφία είναι από το αρχείο της Καλλιστώς και όχι από το συγκεκριμένο συμβάν)

Σε τηλεφωνική επικοινωνία της «Καλλιστώ» με την Διεύθυνση Δασών/Δασαρχείο Καστοριάς (συντονιστή της τοπικής ΟΑΕ με βάση το ΦΕΚ) ενημερωθήκαμε ότι η δασική υπηρεσία έχει ήδη αιτηθεί επισήμως από την ΔΕΚΕ – (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας) , την εγκατάσταση προειδοποιητικών πινακίδων στην περιοχή, ωστόσο το αίτημα δεν έχει ακόμα ικανοποιηθεί. Από την πλευρά της η «Καλλιστώ» θα πιέσει με νέα επιστολή προς την ΔΕΚΕ. Να σημειωθεί επίσης ότι η Δασική Υπηρεσία Καστοριάς υστερεί ακόμη (όπως και άλλες) σε υλικά μέσα επέμβασης και διαχείρισης τέτοιων περιστατικών καθότι οι σχετικές πιστώσεις που έχει αιτηθεί από το Πράσινο Ταμείο δεν έχουν ακόμη εγκριθεί.
H ΚΑΛΛΙΣΤΩ θέλει για ακόμα μία φορά να υπενθυμίσει στους οδηγούς ότι πρέπει να είναι ακόμα πιο προσεκτικοί αυτή την εποχή, καθώς όσες αρκούδες δεν έχουν πέσει ακόμα σε χειμέριο λήθαργο αρκούδες παρουσιάζουν ιδιάζουσα κινητικότητα.

Επιπλέον η ΚΑΛΛΙΣΤΩ δεσμεύεται ότι θα συνεχίσει να επεμβαίνει όπου αυτό είναι δυνατόν. Ταυτόχρονα θα συνεχίσει να παρεμβαίνει ποικιλοτρόπως (εκπαιδευτικά, επιστημονικά, ασκώντας έλεγχο προς την Πολιτεία) ώστε να εφαρμόζονται οι ψηφισμένοι νόμοι, όπως η σχετική με το περιστατικό ΚΥΑ, και να μην θεωρείται «πολυτέλεια εν καιρώ κρίσης» η προστασία της άγριας ζωής.

Για επιπλέον πληροφορίες:
Γιώργος Μερτζάνης, Επιστημονικός Υπεύθυνος ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, email: mertzanis@callisto.gr, τηλ: 6999230693

Διάσωση παγιδευμένης αρκούδας στην Κοζάνη

Στις 28 Απριλίου η Καλλιστώ ειδοποιήθηκε από το Δασαρχείο Κοζάνης για μια παγιδευμένη αρκούδα σε παράνομη θηλιά για αγριογούρουνα.

Το άτυχο ζώο εντοπίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες από κυνηγούς στην περιοχή των ΔΔ Βατερού-Μεταμόρφωσης, της ΠΕ Κοζάνης.

1

Χάρη στην άμεση κινητοποίηση και τον συντονισμό του Δασαρχείου Κοζάνης, της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, της ΣΤ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας Θράκης, της Αστυνομίας και της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Κοζάνης, στήθηκε η επιχείρηση απεγκλωβισμού και διάσωσης του ζώου.  Η επιχείρηση στήθηκε στο πλαίσιο ενεργοποίησης του σχετικού πρωτοκόλλου (54357/5452/7.10.14) λειτουργίας μικτής Ομάδας Άμεσης Επέμβασης για την αντιμετώπιση περιστατικών αλληλεπίδρασης ανθρώπου και αρκούδας, όπως προβλέπεται από την πρόσφατη ισχύουσα νομοθεσία (ΦΕΚ 272/07-02-2014).

Η αρσενική αρκούδα, βάρους περίπου 200 κιλών, αναισθητοποιήθηκε από τον κτηνίατρο που συνεργάζεται η Καλλιστώ, απελευθερώθηκε από την συρμάτινη θηλιά, χωρίς ευτυχώς να έχει τραυματιστεί, ενώ του τοποθετήθηκε δορυφορικό ραδιοκολλάρο που θα στέλνει γεωγραφικό στίγμα κάθε μισή ώρα.

DSCF7964

Η αρκούδα  συνήλθε κανονικά από τη νάρκωση και κινείται πλέον σε δασική περιοχή προς το παρόν μακριά από οικισμούς.

Να υπενθυμίσουμε ότι αυτή την εποχή είναι περίοδος αναπαραγωγής των αρκούδων καθώς και η περίοδος εντατικής αναζήτησης τροφής μετά τον χειμέριο ύπνο.

Αυτό εξηγεί την μεγάλη κινητικότητα ειδικά των ενήλικων αρσενικών ζώων και την πιθανή προσέγγισή τους σε οικισμούς που βρίσκονται εντός του βιότοπου της αρκούδας.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Μερτζάνης Γιώργος/ Επιστημονικός Υπεύθυνος ΚΑΛΛΙΣΤΩ: 6999230693

Ισαάκ Γιάννης/ ΣΤ’ ΚΟΜΑΘ: .6979790362

Αντωνόπουλος/  Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας

Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικής Υποθέσεων/ Διεύθυνση Δασών Ν. Κοζάνης

Δασαρχείο Κοζάνης: 24610350253

 

2

Οι φωτογραφίες είναι της ΣΤ ΚΟΜΑΘ

Διεθνές συνέδριο στην Καστοριά με θέμα την αρκούδα στις 6 και 7 Φεβρουαρίου

Arctos_banner

 

Διεθνές συνέδριο με θέμα «Υποδομές μεταφορών και άλλες κατηγορίες συγκρούσεων αρκούδας-ανθρώπου» (“Transport infrastructure and other categories of bear-human conflicts”) θα πραγματοποιηθεί στην Καστοριά στις 6 και 7 Φεβρουαρίου. Στο συνέδριο, το οποίο πραγματοποιείται στα πλαίσια του έργου LIFE ARCTOS KASTORIA, θα συμμετάσχουν επιστήμονες, τόσο από την Ελλάδα όσο και από άλλες χώρες της Ευρώπης, που έχουν ασχοληθεί με την μελέτη και διαχείριση της αρκούδας. Επίσης, εταίροι άλλων έργων LIFE θα μεταφέρουν την δική τους εμπειρία από άλλες περιοχές και θα παρουσιάσουν επιτυχημένους τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων μεταξύ άγριας ζωής και ανθρώπων. Η παρακολούθηση του συνεδρίου είναι ελεύθερη. Το πρόγραμμα του συνεδρίου είναι το εξής:

 

Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου  2015

17.30-18.00: Εγγραφές

18.00-18.30: Χαιρετισμοί

  • Υπουργείο Περιβάλλοντος
  • Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
  • Δήμος Καστοριάς

18.30-19.30: Εισαγωγή

  • κ. Σπ. Ψαρούδας (Διευθυντής προγράμματος του LIFE ARCTOS KASTORIA): “Εφαρμογή του έργου  LIFE ARCTOS KASTORIA: Οι στόχοι του έργου, προβλήματα που προέκυψαν και αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν”

19.30-20.30: Ενότητα παρουσίασης posters

20.30-21.30:  Δείπνο

 

Σάββατο7 Φεβρουαρίου 2015

10.00-10.30: Εγγραφές

10.30-12.00: Ενότητα 1η  – Αρκούδες και Υποδομές Μεταφορών

  • δρ. F. Balesteros (Oso Pardo, Ισπανία): “Ενισχύοντας την συνδεσιμότητα των πληθυσμών της αρκούδας στην Βορειοδυτική Ισπανία: υποδομές μεταφορών και ανάσχεση του κατακερματισμού των βιοτόπων τους”
  • δρ. A. Mertens (LIFE STRADE, Ιταλία): “Ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος πρόληψης τροχαίων ατυχημάτων με ζώα στην Κεντρική Ιταλία”
  • κα. Ν. Βουμβουλάκη (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., Ελλάδα): «Μέτρα προστασίας των αρκούδων στον υπάρχοντα αυτοκινητόδρομο «
  • δρ. Γ. Μερτζάνης (Καλλιστώ, Ελλάδα): “Η συνδυαστική χρήση της τηλεμετρίας για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων του αυτοκινητοδρόμου ΚΑ45 που λειτουργεί ως θανάσιμο φράγμα για τον πληθυσμό αρκούδας στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας”

12.00-12.20: Διάλειμμα για καφέ

12.20-13.50:  Ενότητα 2η  – Ελαχιστοποίηση των συγκρούσεων ανθρώπου-αρκούδας (Μέρος Α)

  • κ. I. Trewby (LIFE Connect Carpathians, Ρουμανία): “Ενισχύοντας την χωρική συνέχεια των πληθυσμών της καφέ αρκούδας στην Ρουμανία”
  • δρ. A. Mazzatenta (Πανεπιστήμιο του Τεράμο, Ιταλία): “Πρόληψη ζημιών από μεγάλα σαρκοφάγα: από τα παραδοσιακά συστήματα στην συμπεριφορική νευροεπιστήμη.”
  • δρ. S. Ribeiro (Grupo Lobo, Πορτογαλία): «Χρησιμοποιώντας σκύλους φύλαξης κοπαδιών για την πρόληψη ζημιών από μεγάλα σαρκοφάγα: παραδείγματα από την Πορτογαλία «
  • δρ. Αλ. Γιαννακόπουλος (Καλλιστώ, Ελλάδα): “Δράσεις διατήρησης για την βελτίωση των προϋποθέσεων συνύπαρξης ανθρώπου-αρκούδας: το παράδειγμα των σκύλων φύλαξης κοπαδιών”

13.50-15.00: Διάλειμμα για μεσημεριανό φαγητό

15.00-16.30: Ενότητα 2η  – Ελαχιστοποίηση των συγκρούσεων ανθρώπου-αρκούδας (Μέρος Β)

  • δρ. El. Tsingarska (Balkani Wildlife Society, Βουλγαρία): “Η εμπειρία της προώθησης της συνύπαρξης ανθρώπου – αρκούδας στην Βουλγαρία”
  • δρ. Γ. Μερτζάνης (Καλλιστώ, Ελλάδα): “Συμβολή της λειτουργίας της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης για την αρκούδα στην θέσπιση ενός εθνικού πρωτοκόλλου για την διαχείριση των προβληματικών αρκούδων”.
  • δρ. Αλ. Τριανταφυλλίδης και δρ. Ν. Καραΐσκου (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα): “Μη επεμβατική γενετική παρακολούθηση της καφέ αρκούδας στην περιοχή της Καστοριάς”
  • δρ. F. Striglioni (LIFE PLUTO, Ιταλία): “Μια στρατηγική ενάντια στην χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων”

16.30-16.50: Διάλειμμα για καφέ

16.50-18.00: Ενότητα 3η  – Διατήρηση της αρκούδας και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας

  • κ. Χρ. Μουρατίδης (Κοινωνιολόγος, Ελλάδα): “Ανάλυση στάσεων και συμπεριφορών των κατοίκων της περιοχής του έργου LIFE ARCTOS KASTORIA σχετικά με την συνύπαρξη με τις αρκούδες”
  • δρ. Α. Χοβαρδάς (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Κύπρος): “ Εμπλοκή ενδιαφερομένων μερών στην διαχείριση συγκρούσεων ανθρώπου-αρκούδας”
  • κα. Η. Μπουσιάκη (Επικοινωνιολόγος, Ελλάδα): “Μεταφέροντας το μήνυμα της συνύπαρξης ανθρώπου-αρκούδας. Εμπειρίες από το έργο LIFE ARCTOS KASTORIA”

18:00-18.30: Ενότητα 4η – Παρουσίαση άλλων έργων LIFE

  • κ. Χρ. Γεωργιάδης (LIFE «ForOpenForests», Ελλάδα): “Διατήρηση Δασών και Δασικών Ανοιγμάτων Προτεραιότητας στον Εθνικό Δρυμό Οίτης και στο Όρος Καλλίδρομο της Στερεάς Ελλάδας”

19.30-20.30: Δείπνο

 

 

Κυριακή  8 Φεβρουαρίου 2015

8.00-11.30: Επίσκεψη στο πεδίο

11.30: Αναχώρηση για το Αεροδρόμιο Μακεδονία και για Θεσσαλονίκη

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:Ο χρόνος διάρκειας της κάθε παρουσίασης θα είναι 20 λεπτά. Στο τέλος κάθε ενότητας έχει προβλεφθεί διάστημα 10 λεπτών για την υποβολή ερωτήσεων και για συζήτηση.

 

Το πρόγραμμα LIFE ARCTOS KASTORIA «Βελτίωση των προϋποθέσεων συνύπαρξης ανθρώπου-αρκούδας στο Ν. Καστοριάς, Ελλάδα – Μεταφορά Βέλτιστων Πρακτικών» υλοποιείται στο νομό Καστοριάς , με έμφαση στις περιοχές μόνιμης ή εποχιακής παρουσίας της καφέ αρκούδας (Ursus arctos). Το έργο ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου 2010 και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως την 31η Μαρτίου 2015. Οι εταίροι του προγράμματος είναι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ) η Αναπτυξιακή Καστοριάς (ΑΝΚΑΣ) και η ΚΑΛΛΙΣΤΩ.

Περισσότερες πληροφορίες: Γιώργος Θεοδωρίδης, Υπεύθυνος Τύπου και Επικοινωνίας ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ: τηλ. 2310 252530 (εσωτ.2), κιν. 6978586568, email communication@callisto.gr

Η Ευρώπη δείχνει ότι άνθρωποι και μεγάλα σαρκοφάγα μπορούν να μοιραστούν το ίδιο τοπίο

Στην ΚΑΛΛΙΣΤΩ έχουμε δύο πολύ καλούς λόγους για να είμαστε πολύ χαρούμενοι:

Από την μια έχουμε την δημοσίευση για την ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων στο κορυφαίο  επιστημονικό περιοδικό Science όπου συμμετείχαν δύο από τους βασικούς μας συνεργάτες: οι διδάκτορες βιολογίας Γιώργος Ηλιόπουλος (με ειδίκευση στην οικολογία του λύκου) και Γιώργος Μερτζάνης (με ειδίκευση στην οικολογία της αρκούδας). Δείτε το σχετικό δημοσίευμα:http://www.sciencemag.org/content/346/6216/1517

Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε την ΚΑΛΛΙΣΤΩ  και την γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi για να παρέχουν τεχνική υποστήριξη στο έργου της Πλατφόρμας για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων. Είναι μία πολύ σημαντική αναγνώριση του έργου της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ και ταυτόχρονα μία πολύ σημαντική ευθύνη, καθώς η  ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων φέρνει νέες προκλήσεις σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Δείτε παρακάτω το σχετικό Δελτίο Τύπου:

Η Ευρώπη δείχνει ότι άνθρωποι και μεγάλα σαρκοφάγα μπορούν να μοιραστούν το ίδιο τοπίο                                          23/12/2014

Η ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων (αρκούδα, λύκος, λύγκας, αδηφάγος) στην Ευρώπη αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η συνύπαρξη της άγριας ζωής με τον άνθρωπο είναι εφικτή ακόμα και όταν αυτό έχει αυτονόητες δυσκολίες και προκλήσεις! Όπως αναφέρει έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα (Δεκ. 2014) στο περιοδικό «Science», ένα από τα παγκοσμίως κορυφαία επιστημονικά περιοδικά, στις αρχές του 20ου αιώνα τα μεγάλα σαρκοφάγα είχαν βρεθεί σε πολλές χώρες στο χείλος της εξαφάνισης κυρίως λόγω της καταστροφής των ενδιαιτημάτων τους. Σήμερα όμως, τουλάχιστον ένα από τα προαναφερόμενα είδη, είναι παρόν στο 1/3 της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Ο κυριότερος λόγος για αυτή την ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων δεν είναι άλλος από την αποτελεσματική εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και πιο συγκεκριμένα της Διεθνούς Συνθήκης της Βέρνης του 1979 και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους «Οικοτόπους και τα Είδη του 1992 (η περίφημη Κοινοτική Οδηγία 92/43).

 

TSOTYLIwolf_bought by Callisto Promberger1 Wolverine_in_Sweden_

 

Για την συγκεκριμένη έρευνα του περιοδικού «Science» εργάστηκαν 76 ερευνητές από 26 χώρες. Ανάμεσά τους δύο από τους βασικούς ερευνητές της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, οι διδάκτορες βιολογίας Γιώργος Ηλιόπουλος (με ειδίκευση στην οικολογία του λύκου) και Γιώργος Μερτζάνης (με ειδίκευση στην οικολογία της αρκούδας), που παρείχαν πληροφορίες για τα δύο είδη στην Ελλάδα.

Ένα από τα σημαντικά ευρήματα της συλλογικής έρευνας με βάση το άρθρο του περιοδικού «Science» είναι ότι η ανάκαμψη των μεγάλων θηρευτών λαμβάνει χώρα όχι σε κάποιες απομονωμένες και απρόσιτες για τον άνθρωπο περιοχές, αλλά σε ένα τοπίο που κυριαρχείται από τον άνθρωπο. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά του Ευρωπαϊκού μοντέλου προστασίας της φύσης, σε σύγκριση με τις στρατηγικές που επιδιώκονται σε άλλα μέρη του κόσμου όπου τα σαρκοφάγα προστατεύονται αποκλειστικά σε μεγάλα Εθνικά Πάρκα ή απομονωμένα Καταφύγια Άγριας Ζωής, μακριά από τους ανθρώπους. Αν είχε χρησιμοποιηθεί αυτό το μοντέλο στην Ευρώπη δεν θα είχαμε σχεδόν καθόλου πληθυσμούς σαρκοφάγων, επειδή δεν υπάρχουν πλέον αρκετά μεγάλες περιοχές αδιατάρακτης φύσης.

Η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο ανθρώπων και μεγάλων σαρκοφάγων πολλές φορές οδηγεί σε συγκρούσεις : καταστροφή/ κατακερματισμός των βιοτόπων των προστατευόμενων ειδών, παράνομη εξόντωση από δηλητηριασμένα δολώματα (φόλες) και από λαθροθηρία, τροχαία ατυχήματα, ζημιές στην αγροτική παραγωγή… Για να επιλυθούν στην πράξη οι συγκρούσεις αυτές η ΕΕ σύστησε επίσημα τον Ιούνιο 2014 την «Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων». Η αποστολή της πλατφόρμας είναι «να προωθεί τρόπους και μέσα που θα μειώνουν και όπου δυνατό θα δίνουν λύσεις, στις συγκρούσεις μεταξύ ανθρώπινων δραστηριοτήτων και την παρουσία μεγάλων σαρκοφάγων, μέσω της ανταλλαγής γνώσης και της ανοιχτής, εποικοδομητικής συνεργασίας βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό.»

Οι οργανισμοί που συμμετέχουν (ως κοινωνικοί εταίροι) στην «Πλατφόρμα» είναι οι εξής:
-Διεθνής οργάνωση για τη φύση – IUCN (International Union for Conservation of Nature)
-Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Εθνικών Πάρκων – EUROPARC Federation
-Ένωση Ευρωπαίων Γαιοκτημόνων – ΕLO
-Ομοσπονδία Οργανώσεων για το Κυνήγι και τη Διατήρηση της ΕΕ – FACE (Federation of Associations for Hunting and Conservation of the European Union)
-Ομοσπονδίες αγροτών και αγροτικών συνεταιρισμών Copa-Cogeca
-Διεθνές Συμβούλιο για τη Θήρα και την Προστασία της Άγριας Ζωής – CIC-WILDLIFE
-Ένωση Ταρανδοτρόφων – Reindeer Herders Association
-WWF International.

LC Platorm

Το έργο της τεχνικής υποστήριξης του έργου της Πλατφόρμας έχει ανατεθεί από την ΕΕ στην γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi και στην περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ. Τα κυριότερα αντικείμενα της υποστήριξης της Πλατφόρμας είναι: η συλλογή και διάδοση παραδειγμάτων καλών πρακτικών συνύπαρξης, η έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου, η έκδοση τακτικού ενημερωτικού περιοδικού, η επικαιροποίηση και ενημέρωση του website της Πλατφόρμας και η διεξαγωγή συναντήσεων και ενημερωτικών σεμιναρίων. Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ θα συνεισφέρει σε αυτή την προσπάθεια αντλώντας γνώση από την δεκάχρονη εμπειρία της κατά την διάρκεια της οποίας έχει εργαστεί με επιτυχία σε πάνω από 40 προγράμματα, μεταξύ των οποίων 5 ευρωπαϊκά έργα «LIFE», 4 έργα «INTERREG» και πολλά ερευνητικά έργα διασυνοριακού χαρακτήρα για την διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων.

Για περισσότερες πληροφορίες:
Γιώργος Μερτζάνης, Επιστημονικός Υπεύθυνος ΚΑΛΛΙΣΤΩ: τηλ 2310 252530 (εσωτ. 5) email: mertzanis@callisto.gr,
Γιώργος Ηλιόπουλος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΛΛΙΣΤΩ: τηλ. 6978210075 email: yiliop@gmail.com,
Γιώργος Θεοδωρίδης, Υπεύθυνος Τύπου και Επικοινωνίας ΚΑΛΛΙΣΤΩ, τηλ: 2310252530 (εσωτ.2) email: communication@callisto.gr

Θετική απάντηση του ΥπΑΑΤ σε ερώτηση του βουλευτή Γ. Κασαπίδη για διεύρυνση της προστασίας από την αρκούδα και της φυτικής παραγωγής

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERAEnergizerΔιευρύνεται το αντικείμενο δράσης του μέτρου 216 στη γεωργία με την επιδότηση για αγορά και εγκατάσταση ηλεκτροφόρου περίφραξης για την προστασία από την αρκούδα και της φυτικής παραγωγής.

Απαντώντας στην με αριθμό πρωτοκόλλου 2483/11-9-2014 σχετική ερώτηση του βουλευτή Κοζάνης κ. Γιώργου Κασαπίδη, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Καρασμάνης αναφέρει πως η δράση του σχετικού μέτρου που προβλέπει ανάλογες παρεμβάσεις για την προστασία της κτηνοτροφίας και της μελισσοκομίας από επιθέσεις αρκούδων θα διευρυνθεί και θα καλύπτει και τη φυτική παραγωγή.

Ο κ. Κασαπίδης μετά τη θετική έκβαση της προσπάθειας που κατέβαλλε εδώ και ένα χρόνο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την κατανόηση του προβλήματος από το ΥπΑΑΤ.
Όπως τόνισε οι ζημιές στη γεωργική παραγωγή όχι μόνον στην κτηνοτροφία ή τη μελισσοκομία αλλά και στη φυτική παραγωγή (δέντρα, αμπέλια, μποστάνια, καλαμπόκια, κηπευτικά κ.α.) στη Δυτική Μακεδονία κάθε χρόνο είναι σημαντικές.

Με την πρόβλεψη επιδότησης, μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, εγκατάστασης ηλεκτροφόρου περίφραξης οι ζημιές και στη φυτική παραγωγή από αρκούδα μπορούν να εκμηδενιστούν προς όφελος της παραγωγής.

Έτσι, τόσο οι γεωργοί μας θα έχουν πρόσθετη ασφάλεια της σοδειάς τους για να τη διαθέτουν στις αγορές, παράλληλα δε γίνεται και εξοικονόμηση πόρων του ΕΛΓΑ που καλούνταν κάθε χρόνο να καλύπτει τις εν λόγω ζημιές με σημαντικά ποσά από τις ασφαλιστικές εισφορές των παραγωγών.

Τέλος, με τον τρόπο αυτόν προστατεύεται και η αρκούδα από τη «δίωξη» των οργισμένων λόγω καταστροφής τους παραγωγών, οι οποίοι μπορούν πλέον με χαμηλό εφάπαξ κόστος να προστατεύουν στο εξής τις γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις.

Διαβάστε την απάντηση του Υπουργείου εδώ.

Αρκούδες υπό στενή δορυφορική παρακολούθηση!

ke 030Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η επιχείρηση ραδιοσήμανσης αρκούδων στις ΠΕ Καστοριάς και Κοζάνης από την ΚΑΛΛΙΣΤΩ, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος ALPINE σε συνέργεια με το πρόγραμμα LIFE ARCTOS KASTORIA (που διανύει το τελευταίο 6μηνο υλοποίησής του). Έξι συνολικά αρκούδες ραδιοσημάνθηκαν στο διάστημα Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 2014 από την επιστημονική Ομάδα της οργάνωσης. Οι έξι θηλυκές αρκούδες «συνεργάζονται» τώρα με την ΚΑΛΛΙΣΤΩ, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις μετακινήσεις, τη συμπεριφορά τους και τις συνήθειές τους. Η «Γαλήνη» και η «Ζωηρούλα», μητέρα και κόρη, η «Κάρμεν», η «Αμαζόνα», η «Αλκμήνη» και η «Τάνια» αφού πρώτα αναισθητοποιήθηκαν από τον κτηνίατρο της ομάδας, «φόρεσαν» δορυφορικό ραδιοκολάρο, το οποίο επιτρέπει με ακρίβεια λίγων μέτρων τον εντοπισμό και την καταγραφή της θέσης τους, στέλνοντας SMS μέσω Internet, κάθε μισή ώρα.

Στόχος του έργου ALPINE, που συγχρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας είναι η ανάπτυξη ενός «έξυπνου» δικτύου αισθητήρων, χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, με εφαρμογή στην περιβαλλοντική διαχείριση. Στο ερευνητικό πρόγραμμα συμμετέχουν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων «Αθηνά», η «Καλλιστώ» καθώς και 2 εταιρίες εξειδικευμένες στην ηλεκτρονική τεχνολογία. Δύο από τις εφαρμογές του δικτύου των «έξυπνων» αισθητήρων θα προσφέρουν πληροφορίες που θα εμπλουτίσουν την επιστημονική γνώση σχετικά με την περιβαλλοντική διαχείριση του λύκου και της αρκούδας:

Η μία εφαρμογή θα είναι η ανάπτυξη μιας ειδικής γλώσσας προγραμματισμού που θα ενσωματωθεί σε δύο ομάδες «έξυπνων» αισθητήρων. Η πρώτη ομάδα θα τοποθετηθεί κατά μήκος του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού (ΚΑ45) και η δεύτερη στα ραδιοκολλάρα των ραδιοσημασμένων ζώων. Μέσω της ενδοεπικοινωνίας των 2 αυτών ομάδων των αισθητήρων θα προσδιοριστεί η κινητική συμπεριφορά των δύο ειδών (αρκούδα, λύκος) σε σχέση με τον οδικό άξονα, την παρουσία και τη χρήση των τεχνικών περασμάτων.

Η δεύτερη εφαρμογή θα αφορά στην παρακολούθηση και ταυτοποίηση της θηρευτικής συμπεριφοράς του λύκου σε κτηνοτροφικά ζώα. Με την χρήση ραδιοκολλάρων με ενσωματωμένους «έξυπνους» αισθητήρες, που θα τοποθετηθούν τόσο σε άτομα λύκου όσο και σε κτηνοτροφικά ζώα, θα γίνεται παρακολούθηση της θηρευτικής συμπεριφοράς του λύκου και συνεπακόλουθα η πρόληψη επιθέσεων σε κοπάδια κτηνοτροφικών ζώων με στόχο την ελαχιστοποίηση των ζημιών.

Πέρα από το έργο ALPINE, τα στοιχεία της τηλεμετρίας θα αξιοποιηθούν στο πρόγραμμα LIFE ARCTOS/KASTORIA, προκειμένου να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων αποτροπής νέων τροχαίων ατυχημάτων με θύματα αρκούδες, που εγκαταστάθηκαν πρόσφατα από το πρόγραμμα στον οδικό άξονα ΚΑ45 καθώς και η συχνότητα χρήσης των υπόγειων περασμάτων επί του άξονα ΚΑ45. Επιπλέον, θα εμπλουτίσουν την βάση δεδομένων της Καλλιστώς και θα οδηγήσουν στην βελτίωση των προσπαθειών της οργάνωσης για την άμβλυνση της σύγκρουσης ανθρώπου-μεγάλων σαρκοφάγων.

Για περισσότερες πληροφορίες:
Γιώργος Θεοδωρίδης/ Υπεύθυνος Τύπου και Επικοινωνίας «Καλλιστώ»
2310252530 (εσωτ.2) και 6978-586568
Δρ. Γιώργος Μερτζάνης/ Επιστημονικός Υπεύθυνος «Καλλιστώ», 6999-230693

ke 044

5-11 Οκτωβρίου,Θεσσαλονίκη: Διεθνές Συνέδριο Μελέτης & Διαχείρισης της Αρκούδας

IBA_banner_970X464px_02

Το σημαντικότερο παγκόσμιο συνέδριο για τη μελέτη και τη διαχείριση της αρκούδας φιλοξενείται από τις 5 έως τις 11 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη. Το 23ο Διεθνές Συνέδριο Μελέτης & Διαχείρισης της Αρκούδας (23rd International Conference on Bear Research and Management) συνδιοργανώνεται από τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ και τη διεθνή επιστημονική εταιρεία International Association for Bear Research and Management (IBA) και τελεί υπό την αιγίδα του Υ.ΠΕ.Κ.Α. (Ειδική Γραμματεία Δασών).

Το συνέδριο παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα καθώς σ’ αυτό θα συζητηθούν τρία μεγάλα ζητήματα τοπικού ενδιαφέροντος:

-η αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και αρκούδας,
-η αντιμετώπιση περιστατικών προσέγγισης αρκούδων σε οικισμούς και
-τα ατυχήματα στους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους.

Στο συνέδριο θα παραβρεθούν διακεκριμένοι επιστήμονες από χώρες του εξωτερικού με πολύχρονη εμπειρία στη μελέτη και διαχείριση πληθυσμών αρκούδας.Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη διοργάνωση πραγματοποιείται στην Ελλάδα, αλλά και σε χώρα της ανατολικής Μεσογείου γενικότερα. Η συμμετοχή στο συνέδριο της Θεσσαλονίκης αναμένεται να ξεπεράσει τις 230 συμμετοχές από περισσότερες από 40 διαφορετικές χώρες, με σημαντική εκπροσώπηση από την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, καθώς η διοργάνωση του συγκεκριμένου συνεδρίου στη χώρα μας αποτελεί μοναδική δυνατότητα για τη συμμετοχή σε αυτό και την παρακολούθηση των εργασιών από εκπροσώπους φορέων και επιστήμονες σε εθνικό επίπεδο το αντικείμενο των οποίων σχετίζεται με τη διαχείριση της αρκούδας, σημαντική αναμένεται να είναι και η συμμετοχή Ελλήνων επιστημόνων, επαγγελματιών και εκπροσώπων φορέων εθνικής εμβέλειας.

Ταυτόχρονα, το συνέδριο αυτό θα αποτελέσει πλατφόρμα ανάδειξης των πρακτικών που χρησιμοποιούνται διεθνώς για την προστασία της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος, και αφορμή για την ανάπτυξη παράλληλων δράσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών, και σύνδεσης μιας επιστημονικής διοργάνωσης με εξωστρεφείς συμμετοχικές δράσεις για το ευρύ κοινό της πόλης.

Περισσότερες και αναλυτικότερες πληροφορίες για το συνέδριο μπορεί κανείς να βρει στην ιστοσελίδα www.iba-greece-2014.com

Ένα πρωτόκολλο για τη σχέση της αρκούδας με τον άνθρωπο!

IMG_6337

Με μεγάλη ικανοποίηση υποδέχτηκαν, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΚΑΛΛΙΣΤΩ και ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, την υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για τη λήψη μέτρων διαχείρισης περιστατικών προσέγγισης αρκούδων σε κατοικημένες περιοχές, η οποία ανακοινώθηκε επισήμως από το ΥΠΕΚΑ εχθές.

Η υπογραφή της ΚΥΑ από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έρχεται ως αποτέλεσμα της συστηματικής όσο και μακρόχρονης προσπάθειας των δύο περιβαλλοντικών οργανώσεων να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προκύπτουν από τη συνύπαρξη αρκούδας και ανθρώπου με έναν κεντρικό και ενιαίο τρόπο, αλλά και με τη μεταφορά της απαραίτητης τεχνογνωσίας των Ομάδων Άμεσης Επέμβασης ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ και ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ προς όλους τους αρμόδιους φορείς. Με την υπογραφή της παρούσας ΚΥΑ θεσπίζεται για πρώτη φορά ένα ενιαίο Πρωτόκολλο για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, το οποίο συντάχθηκε με την ουσιαστική συμβολή των δύο περιβαλλοντικών οργανώσεων, με επιστημονικά άρτια τεκμηρίωση και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πιθανές περιπτώσεις αλληλεπίδρασης αρκούδας- ανθρώπου .

Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, συγκροτούνται τρία όργανα για το συντονισμό των ενεργειών που απαιτούνται σε κάθε περίπτωση: η Κεντρική Επιστημονική Επιτροπή, η Συντονιστική Επιτροπή διαχείρισης κρίσεων και οι κατά τόπους Ομάδες Άμεσης Επέμβασης. Και στα τρία όργανα συμμετέχουν εκπρόσωποι του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ και της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ με επιστημονικό και εξειδικευμένο προσωπικό στη διαχείρηση άγριων ζώων.
Εκτίμηση των δύο οργανώσεων είναι ότι ο νεοσύστατος αυτός μηχανισμός κινείται στη σωστή κατεύθυνση συμπληρώνοντας ταυτόχρονα ένα μεγάλο κενό, τόσο για την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών όσο και συνολικότερα με σκοπό την ελαχιστοποίηση της σύγκρουσης του ανθρώπου με είδη της άγριας πανίδας.

Ως ιδιαίτερα ενθαρρυντικά σημεία κρίνονται:
1. Η ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (ΥΠΕΚΑ, ΥΠΑΑΤ, Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, Γενικές Διευθύνσεις Δασών, Δασαρχεία, Περιφέρειες, ΕΛΓΑ, Επιστημονική κοινότητα, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης) τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην αντιμετώπιση των περιστατικών.
2. Η ειδική μέριμνα για ταχεία εκτίμηση και αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ των ζημιών στο αγροτικό και κτηνοτροφικό κεφάλαιο από άγρια ζώα.
3. Η αναγνώριση εκ μέρους της Πολιτείας ότι για τη σύγκρουση ανθρώπου και άγριων ζώων δεν ευθύνονται μόνο τα ζώα αλλά υπάρχουν και ανθρωπογενή αίτια.

DSC_0116

«Το Πρωτόκολλο αντιμετώπισης των περιστατικών αλληλεπίδρασης ανθρώπου και αρκούδας που θεσπίστηκε χθες, αποτελεί μία σημαντική επιτυχία! Θα πρέπει να τονίσουμε όμως πως θα πρέπει το Πρωτόκολλο αυτό να αποτελέσει λειτουργικό μέρος ενός συνολικού Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την αρκούδα, το οποίο συνεπάγεται την επικαιροποίηση, θεσμοθέτη και έμπρακτη εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης στο άμεσο μέλλον», αναφέρει ο Επιστημονικός Υπεύθυνος της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, δρ. Γιώργος Μερτζάνης.

«Η θεσμοθέτηση βασικών κανόνων συνεργασίας των Υπηρεσιών της Πολιτείας με τις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις προς την κατεύθυνση της ομαλής συνύπαρξης του ανθρώπου με την άγρια πανίδα, ήταν από τους πρωταρχικούς στόχους του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ. Ο στόχος αυτός έχει πλέον επιτευχθεί και αποτελεί πλέον ένα από τα μεγάλα βήματα για την προστασία της άγριας ζωής και γενικότερα της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα» δήλωσε ο Διευθυντής Προγραμμάτων του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ Βιολόγος Λάζαρος Γεωργιάδης.

Στο χέρι όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και το νέο σχήμα να αποδειχτεί λειτουργικό και, κυρίως, αποτελεσματικό για την ασφάλεια τόσο των κατοίκων των περιοχών που ζουν οι αρκούδες όσο και των ίδιων των ζώων.

«Μία καφέ αρκούδα…στην τάξη μας»

Η δολοφονία αρκούδων επαναφέρει το αίτημα μίας ολοκληρωμένης πολιτικής διαχείρισης ευαίσθητων οικολογικά περιοχών. Να ανακηρυχθεί ο Γράμμος Εθνικό Πάρκο!

IMG_4623

Φωτογραφία: Αρκτούρος

Η πρόσφατη βάρβαρη δολοφονία αρκούδας με το μικρό της στον Γράμμο, από θρασύδειλους, με τη χρήση πυροβόλου όπλου, επαναφέρει με τραγικό τρόπο στην επικαιρότητα τις σοβαρές ελλείψεις στη διαχείριση και φύλαξη περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών της χώρας. Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που γινόμαστε μάρτυρες αντίστοιχων περιστατικών, αφού η θανάτωση της αρκούδας με το μικρό της στην περιοχή του Πολυάνεμου Καστοριάς , προστίθεται σε μία ήδη μακρά λίστα 34 εξακριβωμένων περιστατικών λαθροθηρίας αρκούδας, εκ των οποίων καμία μέχρι σήμερα δεν έχει τελεσιδικήσει.

Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ, ενημέρωσε αμέσως με σχετική επιστολή της την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το παραπάνω περιστατικό, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου LIFE (Άρκτος/Καστοριά) που υλοποιεί στο νομό Καστοριάς με σκοπό τη βελτίωση των προϋποθέσεων συνύπαρξης ανθρώπου και αρκούδας, ενώ στην ίδια επιστολή απευθύνεται σε όλους τους αρμόδιους φορείς, ζητώντας την άμεση κινητοποίησή τους προκειμένου να εντοπιστούν οι δράστες και να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη.

Το αίτημα ανακήρυξης του Γράμμου σε Εθνικό Πάρκο!
Ο Γράμμος διαθέτει μεγάλο φυσικό πλούτο και αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές περιοχές για την άγρια πανίδα και χλωρίδα της χώρας. Μεταξύ άλλων, η περιοχή έχει μεγάλη βιογεωγραφική σημασία για τον πληθυσμό της αρκούδας, αφού λειτουργεί ως διάδρομος επικοινωνίας του πληθυσμού της στη χώρα μας, με αυτόν στα υπόλοιπα δυτικά Βαλκάνια. Αυτό εξάλλου είναι και ένα από τα κριτήρια που οι «Κορυφές του Όρους Γράμμου» έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ).

Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ, μαζί με άλλους φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις, ζητά εδώ και χρόνια την ανακήρυξη του Γράμμου σε Εθνικό Πάρκο και τον προσδιορισμό των ζωνών προστασίας του. Την τελευταία εικοσαετία, εκπονήθηκαν δύο (2) Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες με κοινοτικά κονδύλια, που τεκμηριώνουν τη σημασία της περιοχής και καταλήγουν σε προτάσεις ζώνωσης και ειδικής διαχείρισής της. Η έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος, λοιπόν, είναι εδώ και 4 χρόνια ώριμη από πλευράς μελετών.

Επιπλέον, η σύσταση του αντίστοιχου Φορέα Διαχείρισης ο οποίος θα αναλάβει τη διατήρηση, βιώσιμη διαχείριση και ανάδειξη της περιοχής θα συντελέσει σημαντικά στην αντιμετώπιση κάθε είδους ανεξέλεγκτης δραστηριότητας στον Γράμμο (π.χ. λαθροθηρία ή λαθροϋλοτομία). Θεωρούμε πως αντίστοιχα φαινόμενα, ευνοούνται από το θολό τοπίο διαχείρισης και προστασίας της περιοχής, ενάντια τελικά σε κάθε δυνατότητα αειφορικής ανάπτυξης της περιοχής και οικονομικής ευημερίας της τοπικής κοινωνίας.

Χωρίς να τρέφουμε αυταπάτες πως θα λυθούν αυτομάτως όλα τα προβλήματα που συνδέονται με την προστασία του Γράμμου, θεωρούμε πως η εγκαθίδρυση και λειτουργία ενός καθεστώτος Εθνικού Πάρκου στην περιοχή και η υποστήριξη αντίστοιχου Φορέα Διαχείρισης θα προσφέρει καλύτερη θεσμική οχύρωση και περισσότερες δυνατότητες χρηματοδότησης, ανάδειξης, διαχείρισης και φύλαξής του. Σε αυτή την κατεύθυνση σκοπεύει να κινηθεί η ΚΑΛΛΙΣΤΩ, τόσο σε θεσμικό όσο και επικοινωνιακό επίπεδο, καλώντας κάθε φορέα και πολίτη που ενδιαφέρεται για την προστασία της περιοχής να αναλάβει ενεργό δράση σε αυτή την προσπάθεια.