Η Ευρώπη δείχνει ότι άνθρωποι και μεγάλα σαρκοφάγα μπορούν να μοιραστούν το ίδιο τοπίο

Στην ΚΑΛΛΙΣΤΩ έχουμε δύο πολύ καλούς λόγους για να είμαστε πολύ χαρούμενοι:

Από την μια έχουμε την δημοσίευση για την ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων στο κορυφαίο  επιστημονικό περιοδικό Science όπου συμμετείχαν δύο από τους βασικούς μας συνεργάτες: οι διδάκτορες βιολογίας Γιώργος Ηλιόπουλος (με ειδίκευση στην οικολογία του λύκου) και Γιώργος Μερτζάνης (με ειδίκευση στην οικολογία της αρκούδας). Δείτε το σχετικό δημοσίευμα:http://www.sciencemag.org/content/346/6216/1517

Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε την ΚΑΛΛΙΣΤΩ  και την γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi για να παρέχουν τεχνική υποστήριξη στο έργου της Πλατφόρμας για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων. Είναι μία πολύ σημαντική αναγνώριση του έργου της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ και ταυτόχρονα μία πολύ σημαντική ευθύνη, καθώς η  ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων φέρνει νέες προκλήσεις σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Δείτε παρακάτω το σχετικό Δελτίο Τύπου:

Η Ευρώπη δείχνει ότι άνθρωποι και μεγάλα σαρκοφάγα μπορούν να μοιραστούν το ίδιο τοπίο                                          23/12/2014

Η ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων (αρκούδα, λύκος, λύγκας, αδηφάγος) στην Ευρώπη αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η συνύπαρξη της άγριας ζωής με τον άνθρωπο είναι εφικτή ακόμα και όταν αυτό έχει αυτονόητες δυσκολίες και προκλήσεις! Όπως αναφέρει έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα (Δεκ. 2014) στο περιοδικό «Science», ένα από τα παγκοσμίως κορυφαία επιστημονικά περιοδικά, στις αρχές του 20ου αιώνα τα μεγάλα σαρκοφάγα είχαν βρεθεί σε πολλές χώρες στο χείλος της εξαφάνισης κυρίως λόγω της καταστροφής των ενδιαιτημάτων τους. Σήμερα όμως, τουλάχιστον ένα από τα προαναφερόμενα είδη, είναι παρόν στο 1/3 της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Ο κυριότερος λόγος για αυτή την ανάκαμψη των μεγάλων σαρκοφάγων δεν είναι άλλος από την αποτελεσματική εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και πιο συγκεκριμένα της Διεθνούς Συνθήκης της Βέρνης του 1979 και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους «Οικοτόπους και τα Είδη του 1992 (η περίφημη Κοινοτική Οδηγία 92/43).

 

 

Για την συγκεκριμένη έρευνα του περιοδικού «Science» εργάστηκαν 76 ερευνητές από 26 χώρες. Ανάμεσά τους δύο από τους βασικούς ερευνητές της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, οι διδάκτορες βιολογίας Γιώργος Ηλιόπουλος (με ειδίκευση στην οικολογία του λύκου) και Γιώργος Μερτζάνης (με ειδίκευση στην οικολογία της αρκούδας), που παρείχαν πληροφορίες για τα δύο είδη στην Ελλάδα.

Ένα από τα σημαντικά ευρήματα της συλλογικής έρευνας με βάση το άρθρο του περιοδικού «Science» είναι ότι η ανάκαμψη των μεγάλων θηρευτών λαμβάνει χώρα όχι σε κάποιες απομονωμένες και απρόσιτες για τον άνθρωπο περιοχές, αλλά σε ένα τοπίο που κυριαρχείται από τον άνθρωπο. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά του Ευρωπαϊκού μοντέλου προστασίας της φύσης, σε σύγκριση με τις στρατηγικές που επιδιώκονται σε άλλα μέρη του κόσμου όπου τα σαρκοφάγα προστατεύονται αποκλειστικά σε μεγάλα Εθνικά Πάρκα ή απομονωμένα Καταφύγια Άγριας Ζωής, μακριά από τους ανθρώπους. Αν είχε χρησιμοποιηθεί αυτό το μοντέλο στην Ευρώπη δεν θα είχαμε σχεδόν καθόλου πληθυσμούς σαρκοφάγων, επειδή δεν υπάρχουν πλέον αρκετά μεγάλες περιοχές αδιατάρακτης φύσης.

Η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο ανθρώπων και μεγάλων σαρκοφάγων πολλές φορές οδηγεί σε συγκρούσεις : καταστροφή/ κατακερματισμός των βιοτόπων των προστατευόμενων ειδών, παράνομη εξόντωση από δηλητηριασμένα δολώματα (φόλες) και από λαθροθηρία, τροχαία ατυχήματα, ζημιές στην αγροτική παραγωγή… Για να επιλυθούν στην πράξη οι συγκρούσεις αυτές η ΕΕ σύστησε επίσημα τον Ιούνιο 2014 την «Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων». Η αποστολή της πλατφόρμας είναι «να προωθεί τρόπους και μέσα που θα μειώνουν και όπου δυνατό θα δίνουν λύσεις, στις συγκρούσεις μεταξύ ανθρώπινων δραστηριοτήτων και την παρουσία μεγάλων σαρκοφάγων, μέσω της ανταλλαγής γνώσης και της ανοιχτής, εποικοδομητικής συνεργασίας βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό.»

Οι οργανισμοί που συμμετέχουν (ως κοινωνικοί εταίροι) στην «Πλατφόρμα» είναι οι εξής:
-Διεθνής οργάνωση για τη φύση – IUCN (International Union for Conservation of Nature)
-Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Εθνικών Πάρκων – EUROPARC Federation
-Ένωση Ευρωπαίων Γαιοκτημόνων – ΕLO
-Ομοσπονδία Οργανώσεων για το Κυνήγι και τη Διατήρηση της ΕΕ – FACE (Federation of Associations for Hunting and Conservation of the European Union)
-Ομοσπονδίες αγροτών και αγροτικών συνεταιρισμών Copa-Cogeca
-Διεθνές Συμβούλιο για τη Θήρα και την Προστασία της Άγριας Ζωής – CIC-WILDLIFE
-Ένωση Ταρανδοτρόφων – Reindeer Herders Association
-WWF International.

Το έργο της τεχνικής υποστήριξης του έργου της Πλατφόρμας έχει ανατεθεί από την ΕΕ στην γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi και στην περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ. Τα κυριότερα αντικείμενα της υποστήριξης της Πλατφόρμας είναι: η συλλογή και διάδοση παραδειγμάτων καλών πρακτικών συνύπαρξης, η έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου, η έκδοση τακτικού ενημερωτικού περιοδικού, η επικαιροποίηση και ενημέρωση του website της Πλατφόρμας και η διεξαγωγή συναντήσεων και ενημερωτικών σεμιναρίων. Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ θα συνεισφέρει σε αυτή την προσπάθεια αντλώντας γνώση από την δεκάχρονη εμπειρία της κατά την διάρκεια της οποίας έχει εργαστεί με επιτυχία σε πάνω από 40 προγράμματα, μεταξύ των οποίων 5 ευρωπαϊκά έργα «LIFE», 4 έργα «INTERREG» και πολλά ερευνητικά έργα διασυνοριακού χαρακτήρα για την διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων.

Για περισσότερες πληροφορίες:
Γιώργος Μερτζάνης, Επιστημονικός Υπεύθυνος ΚΑΛΛΙΣΤΩ: τηλ 2310 252530 (εσωτ. 5) email: mertzanis@callisto.gr,
Γιώργος Ηλιόπουλος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΛΛΙΣΤΩ: τηλ. 6978210075 email: yiliop@gmail.com,
Γιώργος Θεοδωρίδης, Υπεύθυνος Τύπου και Επικοινωνίας ΚΑΛΛΙΣΤΩ, τηλ: 2310252530 (εσωτ.2) email: communication@callisto.gr

Η άγρια πανίδα εξοντώνεται στους δρόμους

Η περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ ειδοποιήθηκε την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου, για ένα ακόμα τροχαίο ατύχημα με θύμα μία λύκαινα στην νέα Εθνική Οδό Κοζάνης Πτολεμαΐδας. Το περιστατικό γνωστοποιήθηκε στην ΚΑΛΛΙΣΤΩ από εθελοντή της, ο οποίος συμπτωματικά πέρασε από το συγκεκριμένο σημείο λίγο μετά το ατύχημα.

Η Ομάδα Άμεσης Επέμβασης της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ ενημέρωσε τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες Κοζάνης και Πτολεμαίδας, και έσπευσε στο σημείο, προκειμένου να διερευνήσει τις συνθήκες του ατυχήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της αυτοψίας, το θηλυκό ζώο ηλικίας περίπου 4 ετών, είχε τραυματιστεί θανάσιμα από διερχόμενο όχημα, ενώ ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι το ζώο βρέθηκε με κομμένη ουρά. Όπως φαίνεται, είτε αυτός που χτύπησε το ζώο, είτε κάποιο από τα διερχόμενα οχήματα, αντί να ειδοποιήσουν για το περιστατικό, θεώρησαν σκόπιμο να κόψουν και να πάρουν την ουρά του ζώου-πιθανότατα ως τρόπαιο-αποδεικνύοντας έτσι για μια ακόμα φορά, τη βαρβαρότητα κάποιων ανθρώπων. Παρόντες στην αυτοψία η οποία διενεργήθηκε το επόμενο πρωί, ήταν εκπρόσωποι της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Πτολεμαίδας και της Ομοσπονδιακής Θηροφυλακής Πτολεμαΐδας.

Ο κίνδυνος ατυχημάτων με θύματα λύκους ή και άλλα ζώα στο συγκεκριμένο σημείο είναι μεγάλος καθώς δεν υπάρχει κατάλληλη σήμανση που να προειδοποιεί τους οδηγούς για διέλευση άγριας πανίδας, ώστε να ελαττώνουν ταχύτητα, ενώ η περίφραξη του δρόμου είναι σε πολλά σημεία κατεστραμμένη. Συγκεκριμένα στην περίπτωση του λύκου, οι υπάρχοντες αλλά και οι σχεδιαζόμενοι αυτοκινητόδρομοι κατατέμνουν την κατανομή του είδους σε πολλές περιοχές, επηρεάζοντας αρνητικά τις μετακινήσεις και την γεωγραφική επικοινωνία του πληθυσμού του μεγάλου θηλαστικού, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη την απουσία ευρύχωρων τεχνικών περασμάτων για την πανίδα σε οδικούς άξονες ταχείας κυκλοφορίας σε όλη επικράτεια.

Παράλληλα, την ίδια ημέρα, η ΚΑΛΛΙΣΤΩ ειδοποιήθηκε από την τροχαία Κοζάνης για μία αρκούδα η οποία, σύμφωνα με μαρτυρίες διερχόμενων οδηγών, πέρασε τη νέα ενισχυμένη περίφραξη του Κάθετου Άξονα της Εγνατία οδού, «Σιάτιστας-Κρυσταλλοπηγής» και μπήκε στον αυτοκινητόδρομο. Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ ειδοποίησε αμέσως και την Τροχαία Καστοριάς και το Κέντρο Ελέγχου Σηράγγων της Εγνατίας (στα Γρεβενά) και παρόλη την κινητοποίηση των αντίστοιχων κλιμακίων, δεν επιβεβαιώθηκε το περιστατικό. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των οδηγών όμως, η αρκούδα κινήθηκε στο δρόμο, μεταξύ των κόμβων Αλιάκμονα και Βογατσικού, χωρίς ευτυχώς να προκληθεί κάποιο ατύχημα. Στο συγκεκριμένο σημείο έχει ήδη τοποθετηθεί η νέα ενισχυμένη περίφραξη, οπότε η παραβίασή της από την αρκούδα, δημιουργεί ανησυχίες, αλλά και την ανάγκη να εξεταστούν πιθανές βελτιώσεις/διορθώσεις σε κρίσιμα σημεία του αυτοκινητόδρομου, όσο υπάρχει ακόμα το χρονικό περιθώριο και πριν παραδοθεί η εργολαβία στην Εγνατία Οδό.

Η ΚΑΛΛΙΣΤΩ αυτή την περίοδο μάλιστα, στο πλαίσιο του έργου LIFE που υλοποιεί στην περιοχή (LIFE Άρκτος/Καστοριά), έχει συστηματική συνεργασία με την Εγνατία Οδό Α.Ε, προκειμένου να γίνουν βελτιώσεις στα υφιστάμενα τεχνικά περάσματα για την πανίδα κατά μήκος του κάθετου άξονα «Σιάτιστας-Κρυσταλλοπηγής». Οι βελτιώσεις αυτές αναμένεται να αυξήσουν την λειτουργικότητα και ελκτικότητα των περασμάτων, εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα μετακίνησης των αρκούδων εκατέρωθεν του δρόμου χωρίς τον κίνδυνο ατυχημάτων ειδικά μετά και την ολοκλήρωση τοποθέτησης της περίφραξης.

Μικρή λύκαινα βρέθηκε τραυματισμένη από πυροβόλο όπλο

 

Τη Κυριακή 10 Νοεμβρίου, η περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ ειδοποιήθηκε για περιστατικό τραυματισμένου λύκου στους πρόποδες των Πιέριων. Η πληροφορία έφτασε στην ΚΑΛΛΙΣΤΩ μέσω της «Δράσης για την Άγρια Ζωή»- Σωματείο για τη Μελέτη Περίθαλψη και Επανένταξη της Άγριας Ζωής- η οποία και ενημερώθηκε από κάτοικο της περιοχής. Εκπρόσωπος της «Δράσης», έσπευσε στην περιοχή για να διαπιστώσει πως ο λύκος ήταν ζωντανός αλλά βαριά τραυματισμένος. Σύμφωνα μάλιστα με την μαρτυρία του κατοίκου, ο τραυματισμένος νεαρός λύκος βρίσκονταν σε αυτή την κατάσταση αβοήθητος και ανήμπορος να κινηθεί τουλάχιστον για τρεις ημέρες, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και από τα ευρήματα της αυτοψίας, αφού το μικρό ζώο ήταν τρομερά εξαντλημένο από την αιμορραγία, ενώ το σώμα του έτρωγαν ήδη προνύμφες από μύγες. Με τη συνεργασία των δύο οργανώσεων, το ζώο, μεταφέρθηκε αμέσως στο Νεστόριο της Καστοριάς και στη συνεργάτιδα χειρούργο-κτηνίατρο αγρίων ζώων της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, με την ελπίδα να διασωθεί, παρά τη σοβαρότητα της κατάστασής του.

Σύμφωνα με τις κτηνιατρικές εξετάσεις, το θηλυκό λυκόπουλο, ηλικίας περίπου έξι μηνών, όχι μόνο είχε πυροβοληθεί στο κεφάλι και το λαιμό, αλλά πάνω από το αριστερό του μάτι υπήρχε και συντριπτικό κάταγμα κρανίου πιθανότατα από χτύπημα με άλλο βαρύ αντικείμενο (π.χ. ξύλο), γεγονός που καταδεικνύει τη βαρβαρότητα της ανθρώπινης επίθεσης.

Δυστυχώς και παρά την εντατική περίθαλψη του άτυχου ζώου για περισσότερες από 12 ώρες, παρατηρήθηκαν μη φυσιολογικά νευρολογικά συμπτώματα, ενώ δεν υπήρξε κανένα σημάδι ανάκαμψης και ανταπόκρισης στην αγωγή που του παρασχέθηκε. Η διάσωση της νεαρής λύκαινας κρίθηκε αδύνατη και πραγματοποιήθηκε από την θεράποντα κτηνίατρο η ευθανασία της. Το πρωί της Τρίτης 12/11/2013 το νεκρό ζώο μεταφέρθηκε τελικά στη Διεύθυνση κτηνιατρικής της Π.Ε Καστοριάς για περαιτέρω εξετάσεις (τέστ λύσσας).

Ο δράστης και τα κίνητρά του παραμένουν άγνωστα. Παρόλο που τα περιστατικά παράνομης εξόντωσης λύκων είναι συνηθισμένα, πολύ σπάνια κάποιος καταδικάζεται, γεγονός το οποίο φέρνει και πάλι στην επικαιρότητα το ζήτημα της ελλιπούς φύλαξης των δασικών περιοχών. Αν και η θήρα του λύκου απαγορεύεται σε όλη τη χώρα από το 1992 και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή οδηγία 92/43 νοτίως του 39ου παράλληλου (νοτίως της Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας) το είδος θεωρείται αυστηρά προστατευόμενο, η ανθρωπογενής θνησιμότητα των λύκων παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, εκτιμάται ότι η ανθρωπογενής θνησιμότητα ετησίως ανέρχεται σε τουλάχιστον 25% του συνολικού πληθυσμού, ενώ σε κάποιες περιοχές κατανομής του είδους φτάνει ακόμα και στο 40% επί του συνόλου του τοπικού πληθυσμού.

Η διατήρηση και περαιτέρω βελτίωση του συστήματος αποζημιώσεων και η ενίσχυση των κτηνοτρόφων για την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, όπως η χρήση κατάλληλων ποιμενικών σκύλων, καθώς και η αποτελεσματικότερη φύλαξη ή η τοποθέτηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων, αποτελούν προϋποθέσεις ομαλής συνύπαρξης των ανθρώπων με τα άγρια ζώα. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως η διατήρηση του είδους δεν μπορεί να αποτελεί ευθύνη μόνο των κτηνοτρόφων. Η συμμετοχή και βοήθεια της πολιτείας είναι καθοριστική και αναγκαία.

Έγκλημα κατά της πανίδας στον Όλυμπο

Στις αρχές Φεβρουαρίου και μετά από αναφορές για νεκρά σκυλιά στο δημοτικό διαμέρισμα Πυθίου του νομού Λάρισας, ο θηροφύλακας της Ζ’ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας, Θεσσαλίας και Νήσων Σποράδων, κ. Δημήτρης Νάκας εξακρίβωσε το περιστατικό το οποίο συνδέονταν με εκτεταμένη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων. Συγκεκριμένα, βρέθηκαν νεκρά δύο κυνηγόσκυλα (από τα 6 που δηλητηριάστηκαν) και δύο ποιμενικοί σκύλοι, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλλεξε ο θηροφύλακας, στην περιοχή βρέθηκαν κεφάλια από γίδες εμποτισμένα με γεωργικά φυτοφάρμακα. Μετά από εντατική έρευνα ο κ. Νάκας εντόπισε τον παραγωγό που πήρε παράνομα τα κεφάλια των ζώων από το σφαγείο, και παρέδωσε όλα τα σχετικά στοιχεία στην εισαγγελία η οποία διέταξε σχετική έρευνα. Είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που υπόθεση παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων παίρνει το δρόμο της δικαιοσύνης και αυτό χάρη στην άμεση κινητοποίηση και συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων.

Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων απαγορεύεται σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία από το 1993. Παρόλα αυτά, συνεχίζεται με μεγάλη ένταση σε πολλές περιοχές, αποτελώντας έναν από τους βασικότερους κινδύνους για την άγρια ζωή, τα σκυλιά φύλαξης και τα κυνηγετικά σκυλιά. Οι αιτίες χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων για την θανάτωση άγριων, οικόσιτων ή αδέσποτων ζώων συνοψίζονται παρακάτω:

– περιπτώσεις «αυτοδικίας» από παραγωγούς που παθαίνουν ζημιές από σαρκοφάγα ζώα (λύκο, αρκούδα) στο ζωικό κεφάλαιο και στη φυτική παραγωγή.
– περιπτώσεις αντεκδικήσεων μεταξύ κτηνοτρόφων και κυνηγών (θανάτωση κυνηγετικών σκύλων από ποιμενικούς σκύλους).
– περιπτώσεις παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων από μερικούς κυνηγούς που θεωρούν την αλεπού ανταγωνιστή για τα θηράματα ή για την άσκηση της θήρας.

Παρά τον εντοπισμό του υπόπτου και τη μεγάλη έκταση που έλαβε το περιστατικό, σχεδόν ένα μήνα μετά συνέβη και δεύτερο περιστατικό στην περιοχή και συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Κόρνο» και «Μεγάλι Πάτι». Η ομάδα της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ ειδοποιήθηκε από τον ομοσπονδιακό θηροφύλακα κ. Νάκα και το δασαρχείο Ελασσόνας και έσπευσε στην περιοχή όπου είχαν εντοπιστεί 2 νεκροί λύκοι. Στις 13 Μαρτίου, μέλη της ομάδας της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ (Γ. Ηλιόπουλος δρ. βιολογίας και Γ. Λαζάρου) μαζί με τον θηροφύλακα κ. Νάκα, την Δασάρχη Ελασσόνας κ. Φτίκα ,2 δασοφύλακες του δασαρχείου, καθώς και τον κάτοικο της περιοχής ο οποίος υπέδειξε το σημείο όπου ανακάλυψε τους 2 νεκρούς λύκους , διενήργησαν αυτοψία με σκοπό να εξακριβωθεί το περιστατικό και τα αίτια θανάτου του ζώου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της αυτοψίας, ο ένας από τους 2 νεκρούς λύκους που τελικά εντοπίσθηκε , ηλικίας περίπου 5 ετών έφερε πιθανά τραύματα από πυροβόλο όπλο με εκτιμώμενη ημερομηνία θανάτου μεταξύ 4-6 Μαρτίου. Σύμφωνα μάλιστα με μαρτυρία του κατοίκου η οποία συνοδευόταν και από την απαραίτητη φωτογραφική τεκμηρίωση, σε απόσταση 200 μ. από το νεκρό ζώο υπήρχε ακόμα ένας νεκρός λύκος ο οποίος όμως δε βρέθηκε από την ομάδα την ημέρα της αυτοψίας. Κατά την αυτοψία συλλέχθηκαν όλα τα απαραίτητα στοιχεία (μορφομετρικά χαρακτηριστικά και ιστοί προς γενετική ανάλυση), ενώ το δασαρχείο Ελασσόνας θα προβεί σε μήνυση, αρχικά κατ’αγνώστου.

Τα δύο περιστατικά, θανάτωσης των λύκων και δηλητηρίασης των σκύλων, φαίνεται να συνδέονται έμμεσα από άποψη κινήτρων μεταξύ τους, καθώς η συγκεκριμένη περιοχή χρησιμοποιείται συχνά από λύκους τους οποίους αφού δεν κατάφεραν να δηλητηριάσουν, πιθανόν επιχείρησαν να εξοντώσουν με άλλο τρόπο. Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι εξάλλου αρκετά διαδεδομένη στη συγκεκριμένη περιοχή με θύματα θηλαστικά και πτηνά της άγριας πανίδας αλλά και ποιμενικούς και κυνηγετικούς σκύλους. Πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Δασαρχείου Ελασσόνας 4 ακόμα λύκοι εντοπίστηκαν νεκροί στην ευρύτερη περιοχή.

Η Καλλιστώ, στο πλαίσιο των προγραμμάτων LIFE που υλοποιεί για τη συνύπαρξη ανθρώπου και άγριας ζωής, έχει αναπτύξει ένα δίκτυο με κτηνοτρόφους και εκτροφείς ποιμενικών σκύλων, χορηγώντας κουτάβια ελληνικών ποιμενικών σκύλων σε επιλεγμένους παραγωγούς, για την αποτελεσματική προστασία των κοπαδιών από επιθέσεις σαρκοφάγων ζώων

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως 7 περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς, μεταξύ των οποίων και η Καλλιστώ, έχουν υποβάλει από το 2012 στο ΥΠΕΚΑ, συγκεκριμένες προτάσεις για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων στην Ελλάδα ενώ έχει πλέον συσταθεί συγκεκριμένη ομάδα εργασίας για την αντιμετώπιση του τόσο εκτεταμένου αυτού φαινομένου.

Περιστατικό θανάτωσης λύκου

Ένας σκοτωμένος θηλυκός λύκος εντοπίστηκε στην άκρη του δρόμου στο 20^ο  χιλιόμετρο Δράμας – Παρανεστίου, ακριβώς μετά τις σιδηροδρομικές γραμμές. Το ζώο εντόπισαν το πρωί της 14^ης Μαρτίου 2012, υπάλληλοι του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης κατά τη μετάβασή τους στην έδρα του Φορέα.

Ο λύκος φαίνεται να βασανίστηκε μεθοδικά πριν πεθάνει, ενώ τα ακριβή αίτια θανάτου δεν έχουν ακόμα εξακριβωθεί. Χαρακτηριστικό της βάρβαρης θανάτωσης του ζώου είναι πως τα πίσω πόδια και ο λαιμός του ζώου ήταν δεμένα με σύρμα, γεγονός που παραπέμπει σε γνωστή πρακτική δημόσιας επίδειξης σκοτωμένων ζώων θεωρούμενων ως επιβλαβών.

 

Ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης ειδοποίησε το Δασαρχείο Δράμας, υπάλληλοι του οποίου έσπευσαν στο σημείο, περισυνέλεξαν το πτώμα του λύκου και το μετέφεραν στην Κτηνιατρική Υπηρεσία Δράμας για νεκροψία. Επίσης, για το περιστατικό ενημερώθηκε η περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ συμμετέχοντας στην αντιμετώπισή του, η Οικολογική Κίνηση καθώς και ο Κυνηγετικός Σύλλογος Δράμας.

Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που σημειώνονται ανάλογα περιστατικά. Αν και η θήρα λύκου απαγορεύτηκε ήδη από το 1992, η ανθρωπογενής θνησιμότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ, θεωρείται ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού χάνεται από ανθρωπογενή αίτια. Αν και οι πληθυσμοί του λύκου «αντέχουν» σε υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, όταν αυτή συνδυάζεται με άλλους περιοριστικούς παράγοντες, μπορεί όντως να απειλήσει τον πληθυσμό του είδους μελλοντικά.

Ο λύκος βρίσκεται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας συμβάλλοντας στην εξυγίανση των πληθυσμών των ζώων με τα οποία τρέφεται, καθώς προτιμά τα ασθενικά ή γηραιά άτομα που αποτελούν ευκολότερη λεία. Αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα των πληθυσμών των φυτοφάγων ζώων και η συμπλήρωση της διατροφής του λύκου με πτώματα ζώων τον καθιστά σημαντικό είδος για την αποδόμηση τους.  

Η βελτίωση του συστήματος αποζημιώσεων και η ενίσχυση των κτηνοτρόφων για την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, όπως η χρήση ελληνικών ποιμενικών σκύλων, η αποτελεσματικότερη φύλαξη ή η τοποθέτηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων αποτελούν βασικές προϋποθέσεις συνύπαρξης των ανθρώπων της υπαίθρου με τα άγρια ζώα. Η διατήρηση του είδους δεν μπορεί να αποτελεί ευθύνη μόνο των κτηνοτρόφων. Η συμμετοχή και βοήθεια της πολιτείας είναι καθοριστική και αναγκαία.